Biblioteka

Wśród dzieł z zakresu etnografii posiadamy: Dzieła wszystkie Oskara Kolberga, Kultura ludowa Słowian Kazimierza Moszyńskiego, Dzieła Bronisława Malinowskiego, Atlas Polskich Strojów Ludowych oraz pozycje dotyczące naszego regionu:

Kultura ludowa Mazurów i Warmiaków pod red Józefa Burszty, Anny Szyfer Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Teodory Modzelewskiej Stroje ludowe Warmii i Mazur, również Textile Volkskunst Ostpreußens Irene Burchert, Ostpreusische Bauernteppiche Konrada Hahma, reprinty i opracowania współczesne.

Dużą część naszego księgozbioru stanowią pozycje dotyczące dawnego budownictwa drewnianego, są to: Richarda Dethlefsena Bauernhäuser und Holzkirchen in Ostpreußen z 1911, Adolfa Boettichera Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreußen, wydawane w latach 1883-1889, Ericha Schimanskiego Das Bauernhaus Masurens z 1936, Gustava Adolfa Breymana Allgemeine Bau Konstruktions Lehre z 1885 r., Zygmunta Glogera Budownictwo drzewne z 1907 r., Jana Sas Zubrzyckiego Cieślictwo polskie z 1930 r., Franciszka Klonowskiego Drewniane budownictwo ludowe na Mazurach i Warmii z 1965 r.

Ważną część zbioru stanowią czasopisma naukowe. Są to najczęściej pozycje pozyskane w drodze wymiany, wydawane przez muzea lub inne instytucje kulturalne, prenumeraty oraz dary. Posiadamy egzemplarze „Wisły”, „Ludu”, „Prace i Materiały Etnograficzne”, „Etnografię Polską”, „Konteksty”, „Polską Sztukę Ludową”, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, „Ochronę Zabytków”. Wśród wydawnictw regionalnych posiadamy wydawane przez Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, kwartalnik naukowy ukazujący się od 1957 r., „Rozprawy i Materiały”, wydawane od 1963 r., oraz serie wydawnicze OBN: Biblioteka Olsztyńska od 1986 r., Monografie Miast i Gmin od 1994 r.
Inne czasopisma regionalne to: „Rocznik Olsztyński” – rocznik naukowy o tematyce historyczno-muzealnej, ukazujący się od roku 1958, wydany przez Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, „Rocznik Mazurski” – regionalny periodyk Starostwa Powiatowego w Szczytnie o charakterze naukowym, wydawany od 1995 r., „Moja Biblioteka Mazurska” – seria wydawnicza poświęcona historii, kulturze, przyrodzie i ludziom Mazur i Warmii wydawana przez Oficynę Wydawniczą Retman w Dąbrównie od 2001 roku. Bardzo ważną dla naszego Muzeum pozycją są ukazujące się od 2010 r. „Zeszyty Naukowe” – Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny w Olsztynku.

Uzupełnienie stanowią encyklopedie, słowniki i atlasy. W naszych zbiorach do najważniejszych należą: Zygmunta Glogera Encyklopedia Staropolska z 1958r., reprinty: Encyklopedia Powszechna Samuela Orgelbrandta, Encyklopedia Staropolska Aleksandra Brücknera. Słowniki i atlasy, wśród nich: Wiktora Steffena Słownik warmiński, Gustawa Leydinga-Mieleckiego Słownik nazw miejscowych Okręgu Mazurskiego z 1947 r. oraz część druga tego opracowania Nazwy Fizjograficzne z 1959 r., reprinty: Słownik Gwar Polskich Jana Karłowicza, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, Polski Słownik Biograficzny, Polski Atlas Etnograficzny.
Swoistą część w naszych zbiorach stanowią podręczniki i poradniki. Są to wydawnictwa bardzo zróżnicowane. Od małych, broszurowych wydań, takich jak Przewodnik dla ślusarzy z 1876r. lub Pogadanki z dziećmi i wskazówki metodyczne Józefa Edwarda Dąbrowskiego z 1926 r. do obszernych, wydanych w twardej oprawie, np.: Podręcznik Gospodarstwa Wiejskiego z 1903 r., Medycyna pastoralna z 1905r. Juliana Czarneckiego, czy Zoologia dla leśników z 1956r. Aleksandra Habera. Wśród innych poradników, mamy kierowane do kobiet z początku XX wieku: Die tüchtige Hausfrau: ein praktisches Nachschlagebuch der gesamten Hauswirtschaft, Kochkunst, Putzmacherei, Hausschneiderei, Wäschenäherei, Kunststopferei, sämtlicher Handarbeiten, nebst nahezu 1000 erprobten Ratschlägen und einem neuen grossen Kochlexikon für die sparsame Hausfrau z 1920r., Die Frau als Hausärztin : ein ärztliches Nachschlagebuch der Gesundheitspflege und Heilkunde in der Familie mit besonderer Berücksichtigung der Frauen- und Kinderkrankheiten, Geburtshilfe und Kinderpflege z 1905r.

Ciekawe książki dotyczące życia religijnego dawnych mieszkańców Mazur i Warmii to: Kancyonał pruski, zawierający w sobie wybór pieśni starych i nowych, w ziemi pruskiey i brandenburskiey zwyczaynych, z wyrokami Pisma Ś. nad każdą pieśnią z gorliwemi modlitwami kościelnemi, pospolitemi i osobliwemi, wszystkim w obec służącemi, a oraz też z potrzebnemi reiestrami z przedmową nauczaiącą jakim sposobem tego Kancyonału każdy ku zbudowaniu swemu zażywać ma, opracowany przez ks. Jerzego Wasiańskiego, wydany w Królewcu w 1893 roku, Biblia to iest Wszystko Pismo Święte Starego i Nowego Przymierza podług Edycyi Berlińskiey z Roku 1810 i Gdańskiey z roku 1632 dla pożytku Zborów Polskich Ewangielickich za przyczyną Głównego Towarzystwa Biblijnego Pruskiego na nowo przedrukowane, wydana w Halli w 1888 roku, Die Bibel oder die ganze Heilige Schrift des Alten und Neuen Testaments. Nach der deutschen Ubersetzung Martin Luthers, biblia wydana w 1912 roku w Berlinie oraz Die heiligen Sakramente der katholischen Kirche. Sieben Gnadenquellen für die katholische Familie, w Stuttgardzie z 1914 roku. W zbiorach archiwum zakładowego Muzeum posiadamy między innymi: dokumentację techniczną obiektów przeniesionych do muzeum lub objętych planem perspektywicznym. Obejmuje ona: założenia ogólne, inwentaryzacje architektoniczno-konserwatorskie, opinie techniczne, badania; dokumentację konserwatorską obiektów, w tym muzealiów ruchomych,

Odrębną częścią jest zbiór pamiątek po Alfonsie Franciszku Klonowskim (1914-1968) przekazany Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku przez rodzinę wybitnego etnografa. Zawiera ona między innymi: rękopisy i maszynopisy artykułów, dotyczących m.in. budownictwa ludowego różnych regionów Polski, osadnictwa na terenie Prus Wschodnich, strojów ludowych, zagadnień kultury ludowej Warmii, Mazur i Powiśla, fotografie obiektów i detali architektonicznych, tablice, ryciny zawierające detale opracowane przez A. F. Klonowskiego oraz korespondencję.