Na Gody. Jutrznia

Jutrznia była najbardziej znanym i charakterystycznym mazurskim obyczajem religijnym. Ta poranna uroczystość, organizowana w pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia, trafiła na Mazury jeszcze w czasach katolickich, uzupełniono ją kolejnymi elementami widowisk religijnych, nawiązujących do szopki betlejemskiej. W okresie protestanckim jej tekst, oparty na Ewangelii, wzbogacono o pierwiastki twórczości lokalnej i przeobraziła się w rodzaj teatru ludowego. Jutrznię wystawiano w kościołach, a wraz z rozwojem oświaty zagościła w wiejskich szkołach, przygotowywana przez nauczycieli.

Wiejskim nauczycielem w podostródzkim Kajkowie (niem Buchwalde) był właśnie Wilhelm Roschkowski. Zawdzięczamy mu przedstawiany tu scenariusz tego misterium z autorskimi didaskaliami. Egzemplarze Jutrzni ostródzkiej należą do absolutnych rzadkości.